دکتر حسین عبده تبریزی:
سمت و سوی اقتصاد ایران تا پایان سال/ بازارهای مالی کشور تحت تاثیر تورم و قیمت‌های جهانی
دکتر حسین عبده تبریزی، کارشناس ارشد بازارهای مالی درخصوص سمت و سوی اقتصاد کشور، گفت : در حال حاضر اقتصاد ایران هم تابع تحولات داخلی است و هم تابع برجام و نتیجه توافق بین المللی. البته به نظر نمی رسد که تا پایان سال 1401 یا حداقل بعد از انتخابات میان دوره‌ای امریکا، مذاکرات برجام به نتیجه برسد و شواهد حاکی از تعویق چندماهه مساله توافق است.
وی با تاکید بر اینکه بازارسرمایه از نظر تحولات بین المللی نباید تابع این موضوع قرار بگیرد، ادامه داد: در حال حاضر بازار سرمایه تحت تاثیر دو عامل قرار دارد. نخست آنکه قیمت کالاهای جهانی مانند فلزات اساسی، محصولات کشاورزی، محصولات متکی به نفت و گاز که در بازارهای بین المللی افزایشی شده بود، در حال کاهش است و این امر بر روند بازار تاثیرگذار است.
دکتر عبده تبریزی ادامه داد: تورم عامل دیگر اثرگذار است. در عین حال هم اکنون بانک مرکزی کنترل شدیدی بر روی دو درصد اعتبارات اعطایی دارد. از سوی دیگر دولت بخش قابل ملاحظه ای از نقدینگی را از طریق اخزا و اوراق مربوط به خود در بازار جمع کرده است. بنابراین می توان گفت بازار دچار کمبود نقدینگی شدید است.
وی با اشاره به اینکه اقتصاد نیازمند سرمایه در گردش زیادی است، ابراز داشت: زمانی که قیمت ها (نرخ ارز 4200 تومانی) بالا می رود، سرمایه در گردش بالایی هم نیاز است و نظام بانکی باید به این سرمایه در گردش جواب بدهد که هم اکنون امکان پذیر نیست.
عبده تبریزی با بیان اینکه کسب و کار در فشار زیادی قرار دارند و نمی توانند پول نقد جمع آوری کنند، گفت: در برخی حوزه ها این اطمینان وجود دارد که بعد از سه ماه می تواند بازدهی 20 درصدی به همراه داشته باشد، اما باز هم منابعی موجود نیست تا تامین مالی انجام شود و این همان تنگنای نقدینگی یا تنگنای سرمایه در گردش است.
وی با اشاره به اینکه شرایط تا پایان سال تغییر خاصی نخواهد داشت و در عین حال برای دلار هم حرکت خاصی پیش بینی نمی شود، تصریح کرد: تورم سال 40 درصد است اما از ابتدای سال رشد خود را داشته و تورم ماهانه هم اکنون نزولی شده است که خبر خوبی است.
این استاد دانشگاه در ادامه تاکید کرد که بانک مرکزی نمی تواند بیش از این بر اقتصاد فشار بیاورد. برای مثال می تواند جلوی وام دهی بانک ها را بگیرد اما این تصمیم را ندارد، زیرا در آن صورت نقدینگی را از دست می دهد. از همین رو، تورم ماهانه افزایشی نخواهد بود، اما با توجه به تورم های بالایی که از ابتدای سال تجربه شده، میانگین تورم سالانه بالایی خواهیم داشت.
عبده تبریزی در پایان خاطرنشان کرد: اگر گشایشی محقق نشود یا تنگناهای جدیدی ایجاد نشود، تورم امسال حدود 40 درصد باقی بماند. البته این رقم برای سال آینده هم قابل پیش بینی است، زیرا مشکلات ساختاری وجود دارد و احتمال کاهش تورم وجود ندارد، مگر اینکه دولت بتواند شکل خلق پول را منظم کند. به این صورت که همین میزان خلق پول را با آرامش و نظم بیشتر وارد اقتصاد کند. در این صورت می تواند با نظم مالی بیشتر، تورم را کاهش دهد.
وی با اشاره به شرایط بخش مسکن، ابراز داشت: قیمت ها در این حوزه افزایش یافته است و همانظور که می دانید، رشد قیمت در این بخش مانند بازار سرمایه یا ارز نیست که از سوی دیگر برگردد، بلکه به دلیل چسبندگی قیمت ها بالا می ماند تا تورم خود را با آن قیمت ها هماهنگ کند و در این حدفاصل، بازار مسکن رکود عمیقی را تجربه می کند که این روزها در همین شرایط قرار دارد.
