به گزارش مدار اقتصادی و به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، عبدالناصر همتی، در یکی از پنل‌های تخصصی نمایشگاه مشهد اینوکس، به تشریح وضع اقتصاد، عملکرد نظام بانکی، بازار سرمایه و چشم‌انداز برنامه هفتم پیشرفت پرداخت.
همتی در بخشی از صحبت‌هایش به بررسی تسهیلات پرداختی بانک‌ها پرداخت و گفت: سال ۱۴۰۳ میزان تسهیلات پرداختی بانک‌ها به ۷۶۰۰ همت رسید که نسبت به سال قبل از آن ۳۳ درصد افزایش داشت، اما این رشد به صورت اسمی بود و رشد حقیقی تسهیلات به دلیل تورم کاهش یافته است.
او توضیح داد: بررسی‌های دقیق‌تر نشان می‌دهد از ۷۶۰۰ همت تسهیلات پرداختی بانک‌ها فقط ۱۲۰۰ تا ۱۴۰۰ همت برای تامین مالی صنایع استفاده شده و بیش‌تر تسهیلات به سمت تسهیلات خرد رفته است. این مسأله موجب شده که تولیدکنندگان به خصوص در بخش کسب و کار با تنگنای نقدینگی مواجه شوند و انتقادهایی نسبت به عملکرد سیستم بانکی مطرح شود.
رییس اسبق بانک مرکزی تاکید کرد: نکته قابل توجه این است که ترکیب دریافت‌کنندگان تسهیلات در ۳ سال گذشته تغییر و سهم تسهیلات به سمت مصرف نهایی خانوار سوق پیدا کرده و در مقابل سهم کسب و کارها از تسهیلات کاهش یافته است.
به گفته وزیر سابق اقتصاد، از کل تسهیلات پرداخت شده به کسب و کارها، ۷۰ درصد صرف تامین سرمایه در گردش شده و در مقابل سهم بخش سرمایه‌گذاری کاهش یافته که این امر می‌تواند مانعی برای رشد و رونق اقتصادی باشد.
عملکرد بازار سرمایه در حوزه تامین مالی
عبدالناصر همتی، در ادامه به عملکرد بازار سرمایه در حوزه تامین مالی اشاره کرد و گفت: سال ۱۴۰۳ بازار سرمایه ۱۸۸۰۰ همت تامین مالی کرد، اما بخش قابل توجهی از این تامین مالی به دلیل افزایش سرمایه ناشی از تجدید ارزیابی‌ها بود.
او در عین حال تاکید کرد: با احتساب میزان واقعی تسهیلات بانک‌ها به تولید که بین ۱۲۰۰ تا ۱۴۰۰ همت بود، بازار سرمایه به‌تدریج به رقیب بانک‌ها در تامین مالی تبدیل شده و تقریبا سهم تامین مالی از بازار سرمایه با سهم تامین مالی از شبکه بانکی برابر است. ولی ترکیب تامین مالی از بازار سرمایه به سمت ابزارهای بدهی سوق یافته که این موضوع می‌تواند باعث افزایش نرخ بهره در بازار شود.
اهداف برنامه هفتم
همتی درباره اهداف برنامه هفتم توسعه گفت: طبق جدول عملکرد، دولت باید به طور متوسط سالانه ۱۳ هزار همت سرمایه‌گذاری کند. این سرمایه‌گذاری باید از ۸ هزار همت شروع و تا ۲۵ هزار همت افزایش یابد. اما برآورد فعلی نشان می‌دهد با روند موجود فقط ۵ هزار همت از آن تحقق می‌یابد، که فاصله بسیار زیادی با هدف برنامه دارد. این اختلاف به معنای تحقق نیافتن رشد اقتصادی ۵.۲ درصدی است.
وزیر سابق اقتصاد افزود: در کشورهای پیشرفته، رشد اقتصادی عمدتاً از طریق افزایش بهره‌وری حاصل می‌شود اما ما در این زمینه مشکل داریم و باید به دلایل آن توجه کنیم.
الزامات رسیدن به هدف ۸۰۰۰ همت سرمایه‌گذاری
همتی با بیان این که برای رسیدن به هدف ۸۰۰۰ همت سرمایه‌گذاری در سال جاری باید چند اقدام را هم‌زمان انجام دهیم، گفت: باید بودجه عمرانی حداقل ۷۶۴ همت تحقق یابد. سرمایه‌گذاری شرکت‌های دولتی باید ۲ برابر و تسهیلات و سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی نیز باید تا ۱۰ برابر افزایش یابد. آزادسازی منابع ارزی به میزان ۸ میلیارد دلار با نرخ دلار مرکز مبادله می‌تواند به سرمایه‌گذاری‌های کشور اضافه کند. بخش خصوصی نیز باید ۲ برابر در سرمایه‌گذاری آورده داشته باشد و هم‌زمان نیز کاهش تولید نفت و گاز نداشته باشیم.
او در پایان با اشاره به تاثیر توافق احتمالی ایران و آمریکا بر روند سرمایه‌گذاری، گفت: من به توافق حداقلی با آمریکا خوش‌بین هستم. این توافق می‌تواند منابع مالی بلوکه شده کشور را آزاد و کمک کند تا حداقل اهداف سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی تحقق یابد.
